روش قرآنی غفلت زدایی و نهادینه کردن ذکر در زندگی

پایان نامه
چکیده

نزول قرآن، تلاشی برای اصلاح و تربیت مخاطبین است. این تلاش با هدف نجات بشر از شقاوت و رساندن او به سعادت صورت می گیرد. یکی از عوامل تحقق این هدف غفلت زدایی از مخاطبین و احیا و مانا کردن ذکر در زندگی آنان است. قرآن این اقدام را با روشی حکیمانه و در اسلوبی حساب شده در فرایند نزول تدریجی، انجام داده است. روش خارج کردن مردم از غفلت و تثبیت ذکر در زندگی آنها، از راه بررسی مجموعه آیات قرآن درباره غفلت زدایی و احیای ذکر، با توجه به ترتیب نزول قابل کشف است. کلام خدا به نیازهای مخاطبین در سه حوزه دین (بینش و عقاید، ارزش و اخلاق، دستورات و احکام) عنایت کرده است و نهادینه کردن ذکر در این حوزه ها را مورد توجه قرار داده است. نخستین و مهم ترین موضوعی که قرآن درباره غفلت زدایی و احیای ذکر مورد توجه قرار داده ، تصحیح عقاید باطل است. قرآن با یادآوری مظاهر ربوبیت، مالکیت و تدبیر خدای متعال در جهان هستی به بیدار کردن روح ذُکر در مخاطبین اقدام کرد و با توجه به چالش های ایجاد شده و به تناسب موضوع و مخاطب، به آسیب شناسی ذکر پرداخت و عملاً با بناگذاری نهادهای عبادی چون نمازهای یومیه، نماز جمعه و حج و صدور احکام خوردنی ها در زمینه ذبح، قربانی و صید به رفع غفلت از مخاطبین و استمرار و نهادینه کردن ذکر خداوند متعال اقدام کرد. قرآن در گام دوم به غفلت زدایی از موضوع معاد توجه کرد. بعد از تثبیت معادباوری از طریق احتجاج های گوناگون، به بیان آثار تربیتی یاد معاد و آسیب های غفلت از آن پرداخت. در این حرکت تکاملی به منظور تقویت روحیه پیامبر? برای تحمل مشکلات رسالت، یاد رسولان الهی را مطرح کرده و ایشان را به کسب شاخص های بندگان برگزیده الهی دعوت می کند. در نهایت نیز قرآن را به عنوان یکی از بزرگ ترین نهادهای غفلت زدا و استمرار ذکر در همه ابعاد مربوط به توحید، معاد و رسالت معرفی کرد و با یادآور خواندن قرآن ضمن تثبیت حقانیت کلام وحی و رسالت، مخاطبین را به پندپذیری از تذکرات آن دعوت کرد و با بیان انگیزه های ذکرپذیری و ذکرناپذیری از قرآن و آسیب شناسی ذکر، به غفلت زدایی از مخاطبین و نهادینه کردن ذکر در زندگی آنان اقدام کرد. واژگان کلیدی: ذکر، غفلت، احیای ذکر، غفلت زدایی، پندپذیری، پند ناپذیری.

منابع مشابه

مهندسی فرهنگی نهادینه کردن موضوعات دینی در جامعه با رویکرد قرآنی

هدف: هدف از این پژوهش، یافتن راه حل مناسب قرآنی برای نهادینه کردن موضوعات دینی در جامعه و دانشگاه بوده است؛ زیرا تنها هنگامی می‌توان توقع اجرایی شدن احکام اسلامی و حکومتی را داشت که به صورت یک عادت درآمده یا در اصطلاح «نهادینه» شده باشند. روش: روش تحقیق حاضر، توصیفی اسنادی با تحلیل و بررسی روشهای ارائه شده در قرآن و ابزار گردآوری داده‌ها، مطالعۀ کتابخانه‌ای با استفاده از نرم‌افزارهای لازم و مرا...

متن کامل

نقش خانواده در نهادینه کردن فعالیت بدنی در کودکان

  با گسترش فناوری و صنعتی شدن جوامع، سبک زندگی فعال افراد به سبک زندگی بی‌تحرک تغییر پیدا کرده است. این بی‌تحرکی عوارض و پیامدهای منفی بسیاری دارد. فعال بودن بدنی یا داشتن «فعالیت بدنی» می‌تواند موجب کاهش این بی‌تحرکی و عوارض ناشی از آن شود. بنابراین، هدف از این تحقیق بررسی نقش خانواده در نهادینه کردن فعالیت بدنی در کودکان بود. نهادینه کردن عبارت است از فراهم آوردن زمینه‌ها و شرایطی که موجب ثب...

متن کامل

چرا رویکرد مدیریت قرآنی در جامعه نهادینه نمی شود؟

چکیده: خدا، جهان هستی را آفرید و مشیت لطف آمیز او مدیریت آن را بر عهده گرفت و انسان را به عنوان جانشین خود آفرید و مدیریت زمین را بدو واگذار کرد. در این مقال پس از تعریف و بیان ضرورت بحث مدیریت و تماشای سیمای مدیر در آیینه قرآن کریم به تماشا می نشینیم. پس از آن  ویژگی های مدیر مطلوب را در لسان روایات معصومان(ع) بررسی می‌کنیم. سپس موانع نهادینه شدن مدیریت قرآنی در جامعه را به بحث می نشینیم. 

متن کامل

شناسایی کارکردهای باشگاه‌های ورزشی در نهادینه کردن اخلاق در ورزشکاران

یکی از ابعاد و زوایای ورزش، اخلاق است که توجه به آن امری ضروری به نظر می‌رسد. باشگاه‌ها به عنوان یک نهاد ورزشی می‌توانند به سمت نهادینه کردن اخلاق در ورزشکاران گام بزرگی بردارند؛ بنابراین هدف از این تحقیق شناسایی کارکردهای تنظیمی، هنجاری و شناختی باشگاه‌های ورزشی در نهادینه کردن اخلاق در ورزشکاران بود. روش تحقیق کیفی از نوع اکتشافی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی بود و به شکل میدانی اجرا شد. جامعه...

متن کامل

نهادینه کردن آموزش کارآفرینی در نظام آموزش عالی

از اهداف هر نوع آموزش، می توان به تغییر در دانش، بینش و ایجاد و پرورش توانایی ها و مهارت هایی در فراگیران اشاره کرد تا این تغییرات به بهتر زندگی کردن فرد کمک نماید. از جمله مباحث جدیدی که امروزه در آموزش علوم مختلف وارد شده، بحث کارآفرینی است. توانا سازی دانشجویان برای ایجاد کسب و کار جدید، نیاز به آموزش در زمینه مهارت های کسب و کار و مهارت های کارآفرینی دارد؛ بنابراین، مقالۀ حاضر که به روش کتا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023